Wednesday, April 20, 2011

Si Pagong at si Matsing

Si Pagong at si Matsing
Pabula


Sina Pagong at Matsing ay matalik na magkaibigan. Mabait at matulungin si Pagong, subalit si Matsing ay tuso at palabiro. Isang araw sila ay binigyan ni Aling Muning ng isang supot ng pansit. "Halika Matsing, kainin natin ang pansit" nag-aayang sabi ni Pagong
"Naku baka panis na yan"sabi ni Matsing
"Ang nabuti pa, hayaan mo muna akong kumain n'yan para masiguro natin na walang lason ang pagkain" dagdag pa nito.
"Hindi naman amoy panis Matsing at saka hindi naman magbibigay ng panis na pagkain si Aling Muning" sabi ni Pagong
"Kahit na, ako muna ang kakain" pagmamatigas ni Matsing
Walang nagawa ang kawawang Pagong kundi pagbigyan ang makulit na kaibigan. Naubos ni Matsing ang pansit at walang natira para kay Pagong.
"Pasensya ka na kaibigan, napasarap ang kain ko ng pansit kaya wala ng natira. Sa susunod ka na lang kumain" paliwanag ng tusong matsing.
Dahil sa likas na mabait at pasensyoso si Pagong, hindi na siya nakipagtalo sa kaibigan.
Sa kanilang paglilibot sa kagubatan, nakakita si Pagong ng isang puno ng saging.
"Matsing! Matsing! tignan mo ang puno ng saging na ito. Maganda ang pagkakatubo. Gusto ko itong itanim sa aking bakuran para pag nagkabunga ay makakain natin ito" masayang sabi ni Pagong
"Gusto ko rin ng saging na 'yan Pagong, ibigay mo na lang sa akin"sabi ni Matsing
"Pasensya ka na, gusto ko rin kasi nito.Kung gusto mo hatiin na lang natin."
"Hahatiin? O sige pero sa akin ang itaas na bahagi. Ung parte na may mga dahon ha?" nakangising sabi ni Matsing
"Ha? sa akin ang ibabang bahagi?tanong ni Pagong
"Oo, wala akong panahon para magpatubo pa ng dahon ng saging kaya sa akin na lang ang itaas na parte"sabi ni Matsing
Umuwing malungkot si Pagong dala ang kalahating bahagi ng saging na may ugat. Samantalang si Matsing ay masayang umuwi dala ang madahon na bahagi ng puno.
Inalagaan ni Pagong ang kanyang halaman. Araw-araw dinidiligan niya ito at nilalagyan ng pataba ang lupa. Ganoon din ang ginawa ni Matsing. Subalit makalipas ang isang linggo, nalanta ang tanim na saging ni Matsing.
Si Pagong naman ay natuwa nang makita ang umuusbong na dahon sa puno ng saging. Lalo nitong inalaagaan ang tanim hanggang sa mamunga ito nang hitik na hitik.
Nainggit si Matsing nang makita ang bunga ng saging sa halaman ni Pagong.
"Aba, nagkabunga ang tanim mo. Paano nangyari iyon? Ang aking tanim ay nalanta at natuyo"sabi ni Matsing
"Inalagaan ko kasi ito ng mabuti. Sabi ni Mang Islaw Kalabaw, malaki ang pag-asang tutubo ang bahagi ng halaman na pinutol kung ito ay may ugat" paliwanag ni Pagong
"hmp kaya pala nalanta ang aking tanim"nanggigil na sambit ni Matsing
"Mukhang hinog na ang mga bunga nito. Halika, kunin natin" anyaya nito
"Gusto ko sana kaya lang masyadong mataas ang mga bunga. Hindi ko kayang akyatin."sabi ni Pagong
"Kung gusto mo, ako na lang ang aakyat, ibibigay ko sa iyo ang lahat ng mga bunga. Basta't bigyan mo lang ako ng konti para sa aking meryenda" sabi ni Matsing
Pumayag si Pagong sa alok ni Matsing. Subalit nang makarating na si Matsing sa taas ng puno. Kinain niya lahat ng bunga ng puno. Wala itong itinira para kay Pagong.
"Akin na lahat ito Pagong. Gutom na gutom na ako. Kulang pa ito para sa akin. Hahaha!" tuwang-tuwang sabi ni Matsing
Nanatili sa itaas ng puno si Matsing at nakatulog sa sobrang kabusugan.
Galit na galit si Pagong sa ginawa ni Matsing. Habang natutulog ito, naglagay siya ng mga tinik sa ilalim ng puno. Nang magising si Matsing ay nakita niya ang mga tinik kaya't humingi ito ng tulong kay Pagong.
"Pagong, tulungan mo ako! Alisin mo ang mga tinik na ito. Malapit ng dumilim at mukhang uulan ng malakas"pagmamakaawa ni Matsing
"Ayoko! Napakasalbahe mo. Lagi mo na lang akong iniisahan! Aalis muna ako. mukhang malakas ang ulan. Sa bahay ni Aling Muning muna ako habang umuulan." sabi ni Pagong sabay alis papunta sa bahay ni Aling Muning
Makalipas ang ilang sandali, nagsimulang bumuhos ang malakas na ulan. Walang nagawa si Matsing kundi bumaba sa puno ng saging.
"Arrrraayyy! Aaaarayy! natutusok ako sa mga tinik Arrrrrrrrruuyyyyyy!!!!" daing ng tusong matsing
"Humanda ka bukas Pagong. Gaganti ako sa ginawa mo sa akin"bulong nito sa sarili
Kinabukasan, kahit mahapdi pa rin ang mga sugat ni Matsing, ay hinanap niya si Pagong. Nakita niya itong naglalakad sa may kakahuyan.
"Hoy Pagong humanda ka ngayon!" galit na sabi ni Matsing sabay huli sa pagong.
"Anong gagawin mo sa akin?" takot na tanong ni Pagong
"Tatadtarin kita ng pinong pino"sabi ni Matsing
Nag-isip ng paraan si Pagong para maisahan ang tusong matsing.
"Oo sige tadtarin mo ako ng pinong-pino at pagjputol putullin nang sa gayon ako ay dadami at susugurin ka namin ng mga parte ng katawan kong pinutol mo hahaha"sabi ni Pagong
Nag-isip ng malalin si Matsing
"Haha, susunugin na lang kita hanggang sa maging abo ka" sabi ni Matsing
"Hindi ka ba nag-iisip Matsing? Hindi kami tinatablan ng apoy! Nakikita mo ba ang makapal at matibay kong bahay? Kahit ang pinakamatinding apoy ay walang panama dito" pagyayabang ni Pagong
Nag-isip na naman ng malalim si Matsing. Hanggang sa maisipan niyang pumunta sa dalampasigan.
"Tignan natin kung saan ang tapang mo. Itatapon kita dito sa dalampasigan hanggang sa malunod ka! Hahaha!" sabi ni Matsing
Lihim na natuwa si Pagong. Nagpanggap itong takot sa dalampasigan.
"Naku huwag mo akong itatapon sa dalampasigan. Takot ako sa tubig at hindi ako marunong lumangoy. Parang awa mo na…" pagmamakaawa ni Pagong
Tuwang-tuwa si Matsing sa pagaakalang magagantihan na niya si Pagong. Todo lakas niya itong itinapon sa dalampasigan. Nagulat ito nang makitang marunong lumangoy si Pagong. Ang bilis-bilis ng pagkilos ni Pagong sa tubig. Kung mabagal ito sa lupa, ay parang ang gaan ng katawan nito sa tubig.
"Hahaha. Naisahan din kita Matsing. Hindi mo ba alam na gustong-gusto ko ang lumagoy sa dalampasigan at magbabad sa tubig? Salamat kaibigan!!! natutuwang sabi ni Pagong
Malungkot na umuwi si Matsing. Naisip niya na napakasakit pala na maisahan ng isang kaibigan. Naramdaman niya kung paano masaktan kapag naloloko ng isang kaibigan.
Mula noon nagbago na si Matsing. Hindi na sila muling nagkita ni Pagong.


Sabi nga:

Tuso man ang matsing, naiisahan din




Si Pagong at si Matsing

Si Pagong at si Matsing
Pabula


Sina Pagong at Matsing ay matalik na magkaibigan. Mabait at matulungin si Pagong, subalit si Matsing ay tuso at palabiro. Isang araw sila ay binigyan ni Aling Muning ng isang supot ng pansit. "Halika Matsing, kainin natin ang pansit" nag-aayang sabi ni Pagong
"Naku baka panis na yan"sabi ni Matsing
"Ang nabuti pa, hayaan mo muna akong kumain n'yan para masiguro natin na walang lason ang pagkain" dagdag pa nito.
"Hindi naman amoy panis Matsing at saka hindi naman magbibigay ng panis na pagkain si Aling Muning" sabi ni Pagong
"Kahit na, ako muna ang kakain" pagmamatigas ni Matsing
Walang nagawa ang kawawang Pagong kundi pagbigyan ang makulit na kaibigan. Naubos ni Matsing ang pansit at walang natira para kay Pagong.
"Pasensya ka na kaibigan, napasarap ang kain ko ng pansit kaya wala ng natira. Sa susunod ka na lang kumain" paliwanag ng tusong matsing.
Dahil sa likas na mabait at pasensyoso si Pagong, hindi na siya nakipagtalo sa kaibigan.
Sa kanilang paglilibot sa kagubatan, nakakita si Pagong ng isang puno ng saging.
"Matsing! Matsing! tignan mo ang puno ng saging na ito. Maganda ang pagkakatubo. Gusto ko itong itanim sa aking bakuran para pag nagkabunga ay makakain natin ito" masayang sabi ni Pagong
"Gusto ko rin ng saging na 'yan Pagong, ibigay mo na lang sa akin"sabi ni Matsing
"Pasensya ka na, gusto ko rin kasi nito.Kung gusto mo hatiin na lang natin."
"Hahatiin? O sige pero sa akin ang itaas na bahagi. Ung parte na may mga dahon ha?" nakangising sabi ni Matsing
"Ha? sa akin ang ibabang bahagi?tanong ni Pagong
"Oo, wala akong panahon para magpatubo pa ng dahon ng saging kaya sa akin na lang ang itaas na parte"sabi ni Matsing
Umuwing malungkot si Pagong dala ang kalahating bahagi ng saging na may ugat. Samantalang si Matsing ay masayang umuwi dala ang madahon na bahagi ng puno.
Inalagaan ni Pagong ang kanyang halaman. Araw-araw dinidiligan niya ito at nilalagyan ng pataba ang lupa. Ganoon din ang ginawa ni Matsing. Subalit makalipas ang isang linggo, nalanta ang tanim na saging ni Matsing.
Si Pagong naman ay natuwa nang makita ang umuusbong na dahon sa puno ng saging. Lalo nitong inalaagaan ang tanim hanggang sa mamunga ito nang hitik na hitik.
Nainggit si Matsing nang makita ang bunga ng saging sa halaman ni Pagong.
"Aba, nagkabunga ang tanim mo. Paano nangyari iyon? Ang aking tanim ay nalanta at natuyo"sabi ni Matsing
"Inalagaan ko kasi ito ng mabuti. Sabi ni Mang Islaw Kalabaw, malaki ang pag-asang tutubo ang bahagi ng halaman na pinutol kung ito ay may ugat" paliwanag ni Pagong
"hmp kaya pala nalanta ang aking tanim"nanggigil na sambit ni Matsing
"Mukhang hinog na ang mga bunga nito. Halika, kunin natin" anyaya nito
"Gusto ko sana kaya lang masyadong mataas ang mga bunga. Hindi ko kayang akyatin."sabi ni Pagong
"Kung gusto mo, ako na lang ang aakyat, ibibigay ko sa iyo ang lahat ng mga bunga. Basta't bigyan mo lang ako ng konti para sa aking meryenda" sabi ni Matsing
Pumayag si Pagong sa alok ni Matsing. Subalit nang makarating na si Matsing sa taas ng puno. Kinain niya lahat ng bunga ng puno. Wala itong itinira para kay Pagong.
"Akin na lahat ito Pagong. Gutom na gutom na ako. Kulang pa ito para sa akin. Hahaha!" tuwang-tuwang sabi ni Matsing
Nanatili sa itaas ng puno si Matsing at nakatulog sa sobrang kabusugan.
Galit na galit si Pagong sa ginawa ni Matsing. Habang natutulog ito, naglagay siya ng mga tinik sa ilalim ng puno. Nang magising si Matsing ay nakita niya ang mga tinik kaya't humingi ito ng tulong kay Pagong.
"Pagong, tulungan mo ako! Alisin mo ang mga tinik na ito. Malapit ng dumilim at mukhang uulan ng malakas"pagmamakaawa ni Matsing
"Ayoko! Napakasalbahe mo. Lagi mo na lang akong iniisahan! Aalis muna ako. mukhang malakas ang ulan. Sa bahay ni Aling Muning muna ako habang umuulan." sabi ni Pagong sabay alis papunta sa bahay ni Aling Muning
Makalipas ang ilang sandali, nagsimulang bumuhos ang malakas na ulan. Walang nagawa si Matsing kundi bumaba sa puno ng saging.
"Arrrraayyy! Aaaarayy! natutusok ako sa mga tinik Arrrrrrrrruuyyyyyy!!!!" daing ng tusong matsing
"Humanda ka bukas Pagong. Gaganti ako sa ginawa mo sa akin"bulong nito sa sarili
Kinabukasan, kahit mahapdi pa rin ang mga sugat ni Matsing, ay hinanap niya si Pagong. Nakita niya itong naglalakad sa may kakahuyan.
"Hoy Pagong humanda ka ngayon!" galit na sabi ni Matsing sabay huli sa pagong.
"Anong gagawin mo sa akin?" takot na tanong ni Pagong
"Tatadtarin kita ng pinong pino"sabi ni Matsing
Nag-isip ng paraan si Pagong para maisahan ang tusong matsing.
"Oo sige tadtarin mo ako ng pinong-pino at pagjputol putullin nang sa gayon ako ay dadami at susugurin ka namin ng mga parte ng katawan kong pinutol mo hahaha"sabi ni Pagong
Nag-isip ng malalin si Matsing
"Haha, susunugin na lang kita hanggang sa maging abo ka" sabi ni Matsing
"Hindi ka ba nag-iisip Matsing? Hindi kami tinatablan ng apoy! Nakikita mo ba ang makapal at matibay kong bahay? Kahit ang pinakamatinding apoy ay walang panama dito" pagyayabang ni Pagong
Nag-isip na naman ng malalim si Matsing. Hanggang sa maisipan niyang pumunta sa dalampasigan.
"Tignan natin kung saan ang tapang mo. Itatapon kita dito sa dalampasigan hanggang sa malunod ka! Hahaha!" sabi ni Matsing
Lihim na natuwa si Pagong. Nagpanggap itong takot sa dalampasigan.
"Naku huwag mo akong itatapon sa dalampasigan. Takot ako sa tubig at hindi ako marunong lumangoy. Parang awa mo na…" pagmamakaawa ni Pagong
Tuwang-tuwa si Matsing sa pagaakalang magagantihan na niya si Pagong. Todo lakas niya itong itinapon sa dalampasigan. Nagulat ito nang makitang marunong lumangoy si Pagong. Ang bilis-bilis ng pagkilos ni Pagong sa tubig. Kung mabagal ito sa lupa, ay parang ang gaan ng katawan nito sa tubig.
"Hahaha. Naisahan din kita Matsing. Hindi mo ba alam na gustong-gusto ko ang lumagoy sa dalampasigan at magbabad sa tubig? Salamat kaibigan!!! natutuwang sabi ni Pagong
Malungkot na umuwi si Matsing. Naisip niya na napakasakit pala na maisahan ng isang kaibigan. Naramdaman niya kung paano masaktan kapag naloloko ng isang kaibigan.
Mula noon nagbago na si Matsing. Hindi na sila muling nagkita ni Pagong.


Sabi nga:

Tuso man ang matsing, naiisahan din




Ang Leon at ang Daga

Ang Leon at ang Daga
Pabula

            Isang daga ang nakatuwaang maglaro sa ibabaw ng isang natutulog na leon. Kanyang inaakyat ang likuran ng leon at pagdating sa itaas ay nagpapadausdos siya paibaba.

Sa katuwaan ay di niya napansin na nagising ang leon. Dinakma ng leon ang daga at hinawakan sa buntot na wari bagang balak  siyang isubo at kainin. Natakot at nagmakaawa ang daga.

"Ipagpaumanhin mo kaibigan. Hindi ko sinasadyang gambalain ka sa pagtulog mo. Wala akong masamang hangarin. Nakatuwaan ko lang na maglaro sa iyong likuran. Huwag mo akong kainin" sabi ng daga.

Nabakas ng leon sa mukha ng daga ang tunay na pagmamakaawa. 

"Sige, pakakawalan kita pero sa susunod ay huwag mong gambalain ang pagtulog ko," sabi ng leon.

"Salamat kaibigan. Balang araw ay makagaganti rin ako sa kabutihan mo, " sagot ng daga.

Lumipas ang maraming araw at minsan sa pamamasyal ng daga sa kagubatan ay kanyang pansin ang isang lambat na nakabitin sa puno.
Lumapit siya upang mag-usisa at agad niyang nakilala ang leon na nahuli sa loob ng lambat na ginawang bitag ng mga nangagaso sa kagubatan.

Dali-daling inakyat ng daga ang puno at nginatngat ang lubid na nakatali sa lambat. Agad namang naputol ang lubid at bumagsak ang lambat kasama ang leon sa loob. Mabilis na bumaba ang daga at tinulungan ang leon na nakawala sa lambat.

"Utang ko sa iyo ang aking buhay," laking pasasalamat na sabi ng leon sa kaibigang daga.


Mga aral ng pabula:

Ang paghingi ng paumanhin sa kapwa ay sinusuklian ng pang-unawa. Ang pag-unawa sa kapwa ay humahantong sa mabuting pagkakaibigan. Huwag maliitin ang kakayahan ng iyong kapwa. Hamak man ang isang tao ay maaari siyang makatulong ng malaki o makagawa ng bagay na lubhang makabuluhan.

Ang Pabula ng Kabayo at ng Mangangalakal

Ang Pabula ng Kabayo at ng Mangangalakal
Pabula

Isang mangangalakal ang maghahatid ng dalawang sakong asin sa palengke. Inilulan niya ang mga sako ng asin sa kanyang kabayo at nagtungo sila sa palengke.

Nang tumatawid sila sa isang ilog na dinaanan ay hindi sinasadyang nadulas at natumba ang kabayo. Napunit ang mga sako at ang ilang bahagi ng asin ay nabuhos sa ilog at ang iba naman ay nalusaw dahil sa pagkababad sa tubig. Hindi naman nasaktan ang kabayo at napansin niya na lubhang gumaan ang pasan niyang dalawang sako ng asin at siya ay natuwa

Nang sumunod na linggo ay magpupunta uli ang mangangalakal sa palengke at naglulan na nman ng dalawang sakong asin sa kanyang kabayo. nang mapalapit na sila sa ilog ay napagisip-isip ng kabayo:

"Kung magpapadulas ako sa ilog ay tiyak na gagaan uli ang pasan ko," ang sabi ng kabayo sa kanyang sarili.

Ganun na nga ang ginawa ng kabayo. Muling nabutas ang mga sako at ibang asin ay nabuhos sa ilog at ang iba naman ay nalusaw. Nguni't  sa pagkakataong eto ay nakahalata ang mangangalakal na sadyang nagpadulas ang kabayo sa ilog.

Pagdaan pa ng isang linggo ay muling magtutungo ang mangangalakal sa palengke subalit sa pagkakataong eto ay apat na baldeng may lamang alpombra ang kanyang inilulan sa kabayo - dalawang balde sa magkabilang tabi ng kabayo.

"Aba, ok to, mas magaan ang pasan ko ngayon. Ganun  pa man ay magpapadulas pa rin ako sa ilog para mas gumaan pa ang pasan ko," ang sabi ng kabayo sa kanyang sarili.

Pagdating sa ilog ay kusa na namang nagpadulas ang kabayo ngunit  laking gulat niya nang biglang bumigat ang kanyang pasan nang siya ay malublob sa tubig. Ang apat na balde na may alpombra ay napuno ng tubig at di hamak nanaging mas mabigat pa keysa sa dalawang  sakong asin.


Mga aral ng pabula:

Ang pagiging tuso ay may katapat na panangga. Ang masamang balakin ay may katapat na kaparusahan.

Ang Pabula ng Kabayo at ng Kalabaw Pabula

Ang Pabula ng Kabayo at ng Kalabaw
Pabula

Isang magsasaka ang nais manirahan sa ibang bayan kaya isang araw ay inipon niya ang kanyang mga gamit at inilulan sa kanyang alagang kabayo at kalabaw. Maaga pa ay sinimulan na nila ang mahabang
paglalakbay.

Makaraan ang ilang oras ay nakaramdam ng matinding pagod at pang- hihina ang kalabaw dahil sa bigat ng kanyang pasang gamit.

"Kaibigang kabayo, di hamak na mas mabigat ang pasan kong gamit keysa sa iyo. Maaari bang tulungan mo ako at pasanin mo yung iba?" pakiusap ng kalabaw.

"Aba, yan ang ipinataw sa iyong balikat ng ating amo kaya pagtiisan mo," anang kabayo na lalo pang binilisan ang paglalakad.

"Parang awa mo na tulungan mo ako. Di ko na kakayanin ang bigat ng dala ko. Nanghihina ako. Alam mo namang kailangan kong magpalamig sa ilog kapag ganito katindi ang init ng araw dahil madaling mag-init ang katawan ko," pakiusap pa rin ng kalabaw.

"Bahala ka sa buhay mo," naiinis na sagot ng kabayo.

Makaraan pa ang isang oras at lalung tumindi ang init ng araw. Hindi nagtagal at ang kalabaw ay iginupo ng bigat ng kanyang dala at siya ay pumanaw.

Nang makita ng magsasaka ang nagyari ay kinuha niya ang lahat ng  gamit na pasan ng kalabaw at inilipat sa kabayo na bahagya namang makalakad dahil sa naging napakabigat ng kanyang mga dalahin.

"Kung tinulungan ko sana si kasamang kalabaw ay hindi naging ganito kabigat  ang pasan ko ngayon," may pagsisising bulong ng kabayo sa kanyang sarili.


Mga aral ng pabula:

Ang suliranin ng kapwa ay maaaring maging suliranin mo rin kung hindi  mo siya tutulungan. Ang makasariling pag-uugali ay may katapat na kaparusahan. Ang mga pasanin natin sa buhay ay gagaan kung tayo ay magtutulungan.


Monday, April 18, 2011

Fidel V. Ramos

FIDEL V.  RAMOS
(1992- 1998)

        Si Fidel Valdez Ramos (ipinanganak Marso 18, 1928) ay ang ikalabing-dalawang Pangulo ng Republika ng Pilipinas (Hunyo 30, 1992 - Hunyo 30, 1998). Isinilang siya noong Marso 18, 1928 saLingayen, Pangasinan. Panganay siya sa tatlong anak nina Narciso Ramos at Angela Valdez.
        Nagtapos siya sa United States Military Academy sa West Point noong 1950. Kumuha rin siya ng masteral ng civil engineering sa University of Illinois, Masters in Business Administration saPamantasang Ateneo de Manila, at nanguna sa klase niya sa Infantry training at kursong Special Forces/Pay Operations/Airborne sa Fort Benning, Georgia.
        Bumalik siya sa Pilipinas noong 1951 at naging heavy weapon platoon leader ng Sandatahang Lakas ng Pilipinas. Ipinadala rin siya sa mga digmaan ng Korea at Vietnam. Naging tanyag siya sa pamumuno sa isang pulutong ng mga sundalong tumalo sa pwersang komunista ng mga Tsino sa Labanan sa Burol ng Eerie. Kabilang sa mga medalya at parangal na natanggap niya bilang sundalo ang Philippine Legion of Honor, ang Gold Cross, ang Philippine Military Merit Medal, ang United States Legion of Merit, ang French Legion of Honor at ang U.S. Military Academy Distinguished Award.
        Inatasan siyang maging pinuno ng Philippine Constabulary noong 1972, hepe ng Integral National Police noong 1975, at pangalawang pinuno ng Sandatahang Lakas noong 1981. Noong 1983, pansamantala niyang pinalitan si Fabian Ver, pinuno noon ng Sandatahang Lakas, nang ito ay masangkot sa pagkakapaslang sa lider-opososyon si Benigno S. Aquino Jr.
        Noong 1986, tinangkaang agawin ni Ferdinand Marcos ang pagkapanalo ni Corazon Aquino, balo ni Benigno Aquino, sa halalang pangpanguluhan. Nakiisa si Ramos kay Juan Ponce Enrile, noong kalihim ng Tanggulang Pambansa, sa pagkubkob sa mga himpilan ng sandatahang lakas. Ang sumunod dito ay tinaguriang People Power Revolution na nagtulak kay Marcos na lumikas patungongEstados Unidos. Naluklok si Aquino sa pagkapangulo. Ginawang ni Aquino na hepe ng sandatahang lakas si Ramos. Pagkaran ng dalawang taon, si Ramos ay naging kalihim na Tanggulang Pambansa.
        Noong 1992, tumakbo siya at nanalong pangulo ng bansa. Bilang pangulo, naging priyoridad niya ang pagsasaayos sa estruktura ng pamahalaan, na nagbigay ng karagdagang kapangyarihan sa pamahalaang lokal. Hinikayat niya ang dayuhang pamumuhunan, lalo na sa turismo, na naging bahagi ng kanyang programa para sa kaunlaran.
        Si Fidel V. Ramos ay kasal kay Amelita Martinez at mayroon silang limang anak na babae.

Mga Programa ni Ramos:

·         Philippines 2000
·         Anti-Subversion Law
·         Migrant Worker’s Protection
·         Special Zone of Peace Development in Southern Philippines (ZOPAD)
·         Metro Manila Skyway
·         Sports for All Programs
·         Doctors to the Barrios Program
·         Cooperative Institute
·         Local Disaster Coordinating Council
·         Disaster Control Group
·         Sagip – Batang Manggagawa
·         Centennial Commission




  
Fidel "Eddie" Valdez Ramos (born March 18, 1928), popularly known as FVR, was the 12th President of the Philippines from 1992 to 1998. During his six years in office, Ramos was widely credited and admired by many for revitalizing and renewing international confidence in the Philippine economy.

Prior to his election as president, Ramos served in the Cabinet of President Corazon Aquino first as chief-of-staff of the Armed Forces of the Philippines (AFP) and, later on, as Secretary of National Defense from 1986 to 1991.

During the historic 1986 EDSA People Power Revolution, Ramos upon the invitation of then Defense Minister Juan Ponce Enrile, was hailed as a hero even though he was not part of the plan by many Filipinos for his decision to break away from the administration of the late strongman Ferdinand Marcos and pledge allegiance and loyalty to the newly-established revolutionary government of President Aquino, following the downfall of Marcos from power in February 1986. Previously, he was the AFP vice chief-of-staff, chief of PC/INP under President Marcos.

Under Ramos, the Philippines experienced a period of political stability and rapid economic growth and expansion, as a result of his policies and programs designed to foster national reconciliation and unity. Ramos was able to secure major peace agreements with Muslim separatists, communist insurgents and military rebels, which renewed investor confidence in the Philippine economy. Ramos also aggressively pushed for the deregulation of the nation's major industries and the privatization of bad government assets. As a result of his hands-on approach to the economy, the Philippines were dubbed by various international magazines and observers as Asia's Next Economic Tiger.

However, the momentum in the economic gains made under the Ramos Administration was briefly interrupted during the onset of the 1997 Asian Financial Crisis. Nevertheless, during the last year of the term, the economy managed to make a rebound since it was not severely hit by the crisis as compared to other Asian economies.

He is the only Filipino to receive an honorary British Knighthood from the United Kingdom, the GCMG or the Knight Grand Cross of the Most Distinguished Order of St Michael and St George. This was bestowed to him by Queen Elizabeth II in 1995 for services to politics and government.

To date, Ramos is the first and only non-Catholic President of the Philippines. He belongs to the Protestant United Church of Christ in the Philippines.



EARLY LIFE AND EDUCATION

Fidel Ramos was born on March 18, 1928 in Lingayen, Pangasinan. His father, Narciso Ramos (1900–1986), was a lawyer, journalist and 5-term legislator of the House of Representatives, who eventually rose to the position of Secretary of Foreign Affairs. As such, Narciso Ramos was the Philippine signatory to the ASEAN declaration forged in Bangkok in 1967 and was one of the founding fathers of the Liberal Party. His mother, Angela Valdez-Ramos (1905–1977), was an educator, woman suffragette and daughter of the respected Valdez clan of Batac, Ilocos Norte making him a second degree cousin to Ferdinand Marcos.
Ramos was educated at the United States Military Academy and University of Illinois, where he earned a master's degree in civil engineering. He also holds a master's degree in National Security Administration from the National Defense College of the Philippines and a Master's in Business Administration (MBA) from the Ateneo de Manila University.

MILITARY CAREERS

Early Military career

Ramos went to the United States Military Academy at West Point, and he graduated in 1950. Ramos, along with the Philippines' 20th Battalion Combat Team and his fellow West Point graduates of the 1950s, fought in the Korean War. Ramos was one of the heroes of the Battle of Hill Eerie,[3] where he led his platoon to sabotage the enemy in Hill Eerie.[4] He was also present in the Vietnam War as a non-combat civil military engineer and commanding officer of the Philippine Civil Action Group (PHILCAG). It is during this assignment where he forged his life-long friendship with his junior officer Maj. Jose T. Almonte, who went on to become his National Security Advisor all throughout during his administration from 1992-1998.
Ramos has received several military awards including the Philippine Legion of Honor, the Distinguished Conduct Star, Philippine Military Merit Medal, the United States Legion of Merit, the French Legion of Honor and the U.S. Military Academy Distinguished Graduate Award.
Headed the Philippine Constabulary and Integrated National Police. Responsible for the arrest of political personalities, media and activists etc.

Combat record

When belittled by the press regarding his combat record, Ramos responded with trademark sarcasm (July 31, 1987):
I fought the communists as part of the battalion combat teams, I went up the ladder. Battalion staff officer. Company commander. Task Force commander. Special Forces group commander. Brigade commander. All in different periods in our country. Huk campaign. Korean War campaign. The Vietnam War, and I was the head of the advance party of the PHILCAG (Philippine Civil Action Group to Vietnam) that went to a tiny province at the Cambodian border - the so-called Alligator Jaw - War Zone Z where even Max Soliven said ‘The Viet-Cong will eat us up.’ Of course, we were physically there as non-combat troops. But you try to be a non-combat troop in a combat area - that is the toughest kind of assignment.
Korea - as a platoon leader. Recon leader. What is the job of a recon leader? To recon the front line - no man’s land. And what did we do? I had to assault a fortified position of the Chinese communists and wiped them out. And what is this Special Forces group that we commanded in the Army - '62-'65? That was the only remaining combat unit in the Philippine Army. The rest were training in a division set-up. We were in Luzon. We were in Sulu. And then, during the previous regime, Marawi incident. Who was sent there? Ramos. We defended the camp, being besieged by 400 rebels.
So next time, look at the man’s record, don't just write and write. You said, no combat experience, no combat experience. Look around you who comes from the platoon, who rose to battalion staff, company commander, group commander, which is like a battalion, brigade commander, here and abroad. Abroad, I never had an abroad assignment that was not combat. NO SOFT JOBS FOR RAMOS. Thirty-seven years in the Armed Forces. REMEMBER THAT. You’re only writing about the fringe, but do not allow yourself to destroy the armed forces by those guys. You write about the majority of the Armed Forces who are on the job.
That's why we're here enjoying our freedom, ladies and gentlemen. You are here. If the majority of the Armed Forces did not do their job, I doubt very much if you’d all be here.[5]

Chief of Staff of the Armed Forces and Secretary of National Defense

After Aquino assumed the Presidency, she appointed Ramos Chief of Staff of the Armed Forces of the Philippines, and later Secretary of National Defense. During this time, Ramos personally handled the military operations that crushed nine coup attempts against the Aquino government. During Ramos' presidency, the National Unification Commission was created, and its chairman Haydee Yorac, together with Ramos, recommended to President Aquino to grant amnesty to the rebel military officers of the Reform the Armed Forces Movement (RAM) led by Col. Gregorio "Gringo" Honasan.

1992 PRESIDENTIAL ELECTION

Main article: Philippine presidential election, 1992
In December 1991, Ramos declared his candidacy for President. He however, lost the nomination of the dominant party Laban ng Demokratikong Pilipino (LDP) to House Speaker Ramon Mitra, Jr. Days later, he bolted and did not respect LDP and cried foul and founded the Partido Lakas Tao (People Power Party), inviting Cebu Governor Emilio Mario Osmeña as his Vice President. The party formed a coalition with the National Union of Christian Democrats (NUCD) of Senator Raul Manglapus and the United Muslim Democrats of the Philippines (UMDP) of Ambassador Sanchez Ali. Ramos and Osmeña, together with Congressman (later House Speaker) Jose de Venecia, campaigned for economic reforms and improved national security and unity.
He won the seven-way race on May 11, 1992, narrowly defeating populist Agrarian Reform Secretary Miriam Defensor Santiago. Despite winning, he garnered only 23.58% of the vote, the lowest plurality in the country's history. The election results were marred by allegations of fraud, though cheating on a large scale has not been proven. However, his running mate, Governor Osmeña, lost to Senator Joseph Estrada as Vice President.[citation needed]


PRESIDENCY

Main article: Presidency of Fidel V. Ramos
At the time of his assumption into power, Ramos was the oldest person to become President of the Philippines at the age of 64. He is also the first Protestant President of the country and the only Filipino officer in history to have held every rank in the Philippine military from Second Lieutenant to Commander-in-Chief. The first few years of his administration (1992–1995) were characterized by economic boom, technological development, political stability and efficient delivery of basic needs to the people. During his time, he advocated party platforms as outline and agenda for governance. As in his case, he was the first Christian Democrat to be elected in the country, being the founder of Lakas-CMD (Christian-Muslim Democrats Party). He was the one of the most influential leaders and the unofficial spokesman of liberal democracy in Asia.[6]

POWER CRISIS

The Philippines then was experiencing widespread brownouts due to huge demand for electricity and antiquity of power plants, the abolishment of the Department of Energy and discontinuation of the Bataan Nuclear Power Plant during the Aquino administration. During his State of the Nation address on July 27, 1992, he requested that the Congress enact a law that would create an Energy Department that would plan and manage the Philippines' energy demands. Congress not only created an Energy Department but gave him special emergency powers to resolve the power crisis. Using the powers given to him, Ramos issued licenses to independent power producers (IPP) to construct power plants within 24 months. Ramos issued supply contracts that guaranteed the government would buy whatever power the IPPs produced under the contract in U.S. dollars to entice investments in power plants. This became a problem during the East Asian Financial Crisis when the demand for electricity contracted and the Philippine peso lost half of its value.
The country was considered risky by investors due to previous coup attempts by military adventurists led by Gregorio Honasan, and experienced brownouts at an almost daily basis lasting 4–12 hours during the term of President Aquino. The low supply of power and perceived instability had previously held back investments and modernization in the country. Under Ramos, the Philippines was a pioneer in the Build-Operate-Transfer (BOT) scheme where private investors are invited to build certain government projects (i.e. tollways, powerplants, railways, etc.), make money by charging users, and transfer operation to the government after a set amount of time.

ECONOMIC REFORMS

During his administration, Ramos began implementing economic reforms intended to open up the once-closed national economy, encourage private enterprise, invite more foreign and domestic investment, and reduce corruption. Ramos was also known as the most-traveled Philippine President compared to his predecessors with numerous foreign trips abroad, generating about US$ 20 billion worth of foreign investments to the Philippines. To ensure a positive financial outlook on the Philippines, Ramos led the 4th Asia Pacific Economic Cooperation (APEC) Leaders' Summit in the Philippines on November 1996.
Under his administration, the Philippines enjoyed economic growth and stability. The Philippine Stock Exchange in the mid-1990s was one of the best in the world and his visions of 'Philippines 2000' that led the country into a newly industrialized country in the world and the "Tiger Cub Economy in Asia".
Philippines 2000 Five-Point Program:
Peace and Stability
Economic Growth and Sustainable Development
Energy and Power Generation
Environmental Protection
Streamlined Bureaucracy

DEATH PENALTY

Main article: Capital punishment in the Philippines
While campaigning for the presidency, Fidel Ramos declared his support for reinstating the death penalty. Capital punishment was abolished for all crimes in 1987, making the Philippines the first Asian country to do so. In 1996 Ramos signed a bill that returned capital punishment with the electric chair (method used from 1923 to 1976, making Philippines the only country to do so outside U.S.) "until the gas chamber could be installed".[8] However, no one was electrocuted nor gassed, because the previously-used chair was destroyed earlier and the Philippines adopted the lethal injection. Some people were put to death by this means, until the death penalty was abolished again in 2006.

PEACE WITH SEPARATISTS

Ramos, a military general himself, made peace with the rebel panels. He was instrumental in the signing of the final peace agreement between the government and the Moro National Liberation Front (MNLF) led by Nur Misuari in 1996.
Although he battled Communist rebels as a young lieutenant in the 1950s, Ramos made a bold move when he signed into law Republic Act 7636, which repealed the Anti-Subversion Law. With its repeal, membership in the once-outlawed Communist Party of the Philippines became legal.